2nd Σεπτέμβριος, 2023

Πέντε επισημάνσεις για την υπόθεση Κενάν Αγιάζ, Γιώργος Κουκουμάς

Ένας Κούρδος αγωνιστής, ένας αναγνωρισμένος πρόσφυγας στον οποίο η Κυπριακή Δημοκρατία χορήγησε άσυλο, ένας άνθρωπος που δεν κατηγορείται για καμιά εγκληματική ή τρομοκρατική πράξη, παραδόθηκε από το κυπριακό κράτος στη Γερμανία για να δικαστεί με την κατηγορία της τρομοκρατίας. Ορισμένες επισημάνσεις για το θέμα:

Πρώτον. Η Γερμανία δεν θυμήθηκε μια καλή μέρα να διώξει τον Κενάν Αγιάζ. Η δίωξη αυτή συντελείται κατ’ απαίτηση της Τουρκίας και της κυβέρνησης Ερντογάν που θέλει να καταπνίξει το κουρδικό κίνημα, όχι μόνο στο εσωτερικό της Τουρκίας και στη Συρία αλλά οπουδήποτε δρα στον κόσμο. Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη με την απόφαση της να εκτελέσει το ένταλμα σύλληψης του Αγιάζ δίνει αφ’ ενός διαπιστευτήρια υποτέλειας στη Γερμανία αλλά αφ’ ετέρου εκτελεί τις αξιώσεις της ίδιας της Τουρκίας. Μέχρι τον περασμένο Μάρτη, ο κόσμος όλος πίστευε ότι η Κύπρος θα ήταν η τελευταία χώρα του πλανήτη που θα έκανε κάτι τέτοιο. Η παράδοση του Αγιάζ από την Κύπρο δεν συνιστά μόνο μια ντροπή αντίστοιχη με αυτή της Ελλάδας για την παράδοση του Οτσαλάν. Συνιστά ταυτόχρονα αποκαλυπτήρια υποκρισίας. Οι ίδιοι που πουλούν εθνικοφροσύνη με τη σέσουλα σε φιέστες και μπαλκόνια, όταν πέσει διαταγή από τους «εταίρους», δεν διστάζουν να κάνουν εδαφιαίες υποκλίσεις ακόμα και στην Τουρκία.

Δεύτερο. Η Τουρκία καταφέρνει να έχει στην υπηρεσία της τη Γερμανία η οποία αυτή την περίοδο εξαπολύει, για λογαριασμό της Άγκυρας, διώξεις εκατοντάδων Κούρδων ανά την Ευρώπη. Αυτό συμβαίνει επειδή η Τουρκία εκμεταλλεύεται το πλέγμα των ορατών και αόρατων στρατιωτικοπολιτικών δεσμών που ενώνει Βερολίνο και Άγκυρα, με πρώτο βέβαια το γιγαντιαίων διαστάσεων εμπόριο όπλων. Η βασική δύναμη όμως που ενθαρρύνει, νομιμοποιεί και διευκολύνει το «έργο» της Τουρκίας ενάντια στο κουρδικό κίνημα δεν είναι άλλη από το ευαγές ίδρυμα που λέγεται ΝΑΤΟ, όπως αποδεικνύεται και από τους όρους στους οποίους υποβάλλονται Σουηδία και Φινλανδία προκειμένου να γίνουν δεκτές στη Συμμαχία. Άλλωστε εδώ και χρόνια το ίδιο το ΝΑΤΟ και η ΕΕ έχουν εντάξει το PKK στις λεγόμενες τρομοκρατικές οργανώσεις. Το αίτημα για αφαίρεση του PKK από τις, ούτως ή άλλως αυθαίρετες, «τρομο-λίστες» είναι πιο επιτακτικό από ποτέ.

Τρίτο. Όποιος διαβάσει τις αποφάσεις της κυπριακής Δικαιοσύνης για την υπόθεση Αγιάζ, δεν θα βρει, όσο κι αν ψάξει, την παραμικρή κατηγορία για οποιοδήποτε αδίκημα που να διέπραξε ο Κενάν Αγιάζ. Το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης βασίστηκε στο σκεπτικό των γερμανικών αρχών ότι αφού ο Αγιάζ αναπτύσσει πολιτική δράση σε μια κουρδική οργάνωση, την οποία αυθαίρετα συνέδεσαν με το PKK και αφού το PKK το κατατάσσουν -αυθαίρετα, πάλι- στις τρομοκρατικές οργανώσεις, τότε είναι και ο ίδιος τρομοκράτης. Η δίωξη πολιτικής δράσης το 2023 πρέπει να αφυπνίζει και να εξεγείρει τους πάντες. Κι επειδή οι εποχές που ζούμε είναι πονηρές, ίσως και σκοτεινές, ας παραφράσουμε τον στίχο του γνωστού ποιήματος: «όταν ήρθαν για τους Κούρδους, δεν μίλησα γιατί δεν είμαι Κούρδος…». Γνωστή η συνέχεια.

Τέταρτο. Όχι μόνο μπορούσε να αρνηθεί την έκδοση του Κενάν Αγιάζ η Κύπρος, αλλά ήταν υποχρεωμένη να την αρνηθεί. Και ήταν υποχρεωμένη όχι μόνο ηθικά και πολιτικά, αλλά και νομικά. Συγκεκριμένα, η κυπριακή νομοθεσία ορίζει ως λόγο υποχρεωτικής μη εκτέλεσης ενός ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης την περίπτωση που ο εκζητούμενος διώκεται για τα πολιτικά του φρονήματα. (άρθρο 13(δ) του περί Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης και των Διαδικασιών Παράδοσης Εκζητουμένων Μεταξύ των Κρατών Μελών της ΕΕ Νόμου του 2004). Ομοίως, το ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα εντάλματα σύλληψης υπογραμμίζει την δυνατότητα ή/και υποχρέωση ενός κράτους να αρνηθεί να παραδώσει ένα πρόσωπο για το οποίο εκδόθηκε ευρωπαϊκό ένταλμα εφόσον διώκεται για τα πολιτικά του φρονήματα ή εφόσον εξαιτίας αυτών μπορεί να επιδεινωθεί η θέση του (σημείο 12 του προοιμίου της Απόφασης-πλαίσιο του Συμβουλίου της ΕΕ της 13ης Ιουνίου 2002 για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών, 2002/584/ΔΕΥ). Η δε δικαιολογία της κυβέρνησης ότι επρόκειτο για δικαστική διαδικασία και «δεν μπορούσε να εμπλακεί», δεν ευσταθεί αφού το Υπουργείο Δικαιοσύνη έχει, εκ του νόμου, ρόλο κεντρικής αρχής που επικουρεί την εκτέλεση του εντάλματος. Ποιος άραγε θα αναλάβει την ευθύνη για όσα κατέθεσε και δεν κατέθεσε το Υπουργείο Δικαιοσύνη στο Επαρχιακό Δικαστήριο;

Πέμπτο. Η υπόθεση Κενάν Αγιάζ αποδείχθηκε και αποδεικνύεται λυδία λίθος για την ειλικρίνεια και την αξιοπρέπεια της Κύπρου και των Κυπρίων. Η κυβέρνηση και η δικαιοσύνη της Κύπρου προφανώς δεν θα διασωθούν από την κρίση της Ιστορίας για αυτή την κηλίδα ντροπής στο βιογραφικό της χώρας. Αλλά από αυτή την κρίση δεν διαφεύγουν και πολλοί άλλοι. Ποιοι μίλησαν και ποιοι σιώπησαν όλο αυτό το διάστημα μπροστά σε αυτό το έγκλημα, σε αυτή την αναξιοπρέπεια της κυπριακής πολιτείας; Η κυπριακή Αριστερά πάντως βρίσκεται από την πρώτη στιγμή και όλους αυτούς τους μήνες παρούσα στη μάχη της αλληλεγγύης με τον Κενάν Αγιάζ. Με την παρουσία μας στις διαδηλώσεις και τις συγκεντρώσεις, έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο, έξω από τις Κεντρικές Φυλακές, στους δρόμους της Λευκωσίας. Με δεκάδες δημόσιες παρεμβάσεις του ΑΚΕΛ και της ηγεσίας του για τη μη έκδοση του Κενάν Αγιάζ, για τις συνθήκες κράτησής του, για την απελευθέρωση των Κούρδων απεργών πείνας έξω από το Ανώτατο. Με εγγραφή του θέματος της νομικοπολιτικής διαχείρισης της υπόθεσης Αγιάζ στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής προκειμένου να λογοδοτήσει η κυβέρνηση για τις αποφάσεις της. Με έγερση του θέματος των συνθηκών κράτησης του Κ. Αγιάζ στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ενώπιον της ηγεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης και των Κεντρικών Φυλακών. Όχι μόνη της η Αριστερά βέβαια, αλλά μαζί με πολλούς άλλους με τους οποίους μπορεί να έχουμε μικρές και μεγάλες διαφορές, όμως μας ενώνει το δίκαιο του Κενάν Αγιάζ, η αλληλεγγύη στον αγώνα για τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των Κούρδων, μα και η αξιοπρέπεια της ίδιας της πατρίδας μας. Το κυριότερο πάντως είναι ότι αυτή η μάχη συνεχίζεται ενόψει της έναρξης της δίκης στο Αμβούργο και για αυτό θα συνεχιστεί και η αλληλεγγύη όλων μας. Και στους δρόμους και στη Βουλή, και στην Κύπρο και στη Γερμανία και όπου χρειαστεί.

 

«Για μένα, το λοιπόν, το πιο εκπληκτικό,

πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο,

είναι ένας άνθρωπος που τον μποδίζουν να βαδίζει

είναι ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε.»